Kanserin Yan Etkilerini Azaltmaya Yönelik Tamamlayıcı Terapiler

Tamamlayıcı terapiler vücut ve zihne yönelik, hastalığın semptomlarını ve tedavilerin yan etkilerini azaltmaya yardımcı olan bir dizi alışılmışın dışında pratik içerir. Geleneksel tedavilerin yerine geçmezler, daha ziyade hastaların ve kanseri halihazırda yenmiş olanların esenliğini iyileştirmeye yönelik bir ilavedirler.¹

Tamamlayıcı terapiler ve alternatif terapiler arasındaki fark nedir?

Tamamlayıcı terapiler, ana odağı hastalığın kendisinden uzaklaştıran tıbbi bir yaklaşım olan Bütünleyici Tıp kapsamındadır. Bu yaklaşım hastayı vücut, zihin ve ruhuyla birlikte bir bütün olarak ele alır. Fitoterapi, akupunktur, refleksoloji, yoga, masaj terapisi ve müzik terapisi örnekler arasındadır. Bu terapiler bilimde karşılık bulmuş olup etkileriyle ilgili birkaç vaka çalışması mevcuttur.^1,2

Tamamlayıcı terapilerin, tıp tarafından geleneksel tedavinin yerini almaya yönelik olduğu değerlendirilen alternatif terapi kavramından farklı olduğunu anlamak önemlidir. Bunların sağlık açısından ciddi sonuçları olabilir, çünkü etkileri bilimsel olarak anlaşılmamıştır, yani faydalı veya zararlı oldukları bilinmemektedir. Tamamlayıcı tedaviler ise beklenen sonuçları vermeseler bile tedaviye engel olmazlar.¹

Tamamlayıcı tedavilerin kanser yan etkilerini yönetmedeki faydaları

Doktorlar tarafından en sık önerilen ve etkili olma şansı nispeten yüksek olan tamamlayıcı tedaviler şunlardır:^3,4

Akupunktur - Cildin ilk (dış) tabakasına yerleştirilen iğneler aracılığıyla vücudun belirli noktalarını uyarmak. Her nokta, üzerinde çalışılacak bir vücut bölümüne karşılık gelir. Akupunkturun bir varyantı, daha güçlü uyarım için iğneler arasından hafif bir elektrik akımının geçirildiği elektroakupunkturdur.^3,4

• Endikasyon: İlaçların hafifletmediği bulantı, kusma, stres, kaygı, ruh hali değişimleri ve ağrılar olduğunda.^3,4

Meditasyon - Kişinin zihnini ve düşüncelerini kontrol altında tutmayı amaçlayan bir dizi uygulama. Genel olarak, çeşitli meditasyon biçimlerinin tümünün dört ortak unsuru vardır; sessiz bir yer, oturmak veya uzanmak olabilecek rahat bir pozisyon, dikkati odaklamak ve düşüncelerin doğallıkla gelip gitmesine izin verme.^3,4

• Endikasyon: Zindeliği, rahatlamayı, konsantrasyonu ve zihinsel berraklığı teşvik eden bir teknik olarak, hastalar ruh sağlığı sorunlarıyla mücadele ettiğinde. Meditasyon canlandırıcı etki yaratabilir ve kaygı düzeylerine ve depresyon belirtilerine karşı yardımcı olabilir.^3,4

Yoga - Eski bir Güney Asya felsefesine dayanan yoga, beden ve zihne odaklanır. Fiziksel pozisyonları, nefes alma tekniklerini ve meditasyon eğitimini birleştirir.^3,4

• Endikasyon: Stres, kaygı ve depresyon belirtilerini yönetmenin yanı sıra yorgunluk ve uykusuzluğa karşı yardımcı olmak. Özellikle daha yoğun aktivitelere fiziksel olarak uygun olmayan kişiler için iyi bir fiziksel egzersiz seçeneğidir.^3,4

Müzik terapisi - Bu tedavi, fiziksel, duygusal, bilişsel ve sosyal ihtiyaçları karşılamak üzere müzikten yararlanır. Bu konuda yeterliliğe sahip hekimler hastanın ihtiyaçlarını ve güçlü yanlarını değerlendirir ve tedaviye müziği (örneğin bir prosedürden önce) dahil eder veya hastaları müzik yapmaya, müzik kavramını düşünmeye ya da şarkı söylemeye teşvik eder. Müzik terapisinin tam olarak nasıl çalıştığı henüz bilinmemektedir, ancak uzmanlar bunun psikolojik, davranışsal ve nörolojik etkileri olduğu görüşündedir.^3,4

• Endikasyon: Kaygıyı azaltmak, ruh hali değişimlerini kontrol altına almak ve ağrıyı hafifletmek için önerilir.^3,4

Masaj terapisi - Masajın birkaç türü mevcuttur, ancak bunlar kasları ve diğer dokuları farklı basınç seviyeleri uygulayarak ovuşturmak, bastırmak ve gerdirmekten oluşur. Kanser hastalarında terapistlerin tümör bölgesine, olası yaralara ve hassas bölgelere dikkat etmesi gerekir.^3,4

• Endikasyon: Rahatlamak, anksiyete semptomlarını ve ruh hali değişimlerini yönetmek ve kas ağrısını hafifletmeye yardımcı olmaya yöneliktir. Ameliyat geçirmiş meme kanseri hastalarında sıvı toplama yaygın bir durumdur, bu nedenle bu ve diğer durumlarda sıvı akışını tetiklemek için lenfatik drenaj kullanılır.^3,4

Tamamlayıcı terapiler, her vaka için neyin en iyi olduğunu bilen ve nitelikli terapistlere yönlendirebilecek bir doktor tarafından tedaviye dahil edilmelidir.

Referanslar:

1 - (Brezilya) Ulusal Kanser Enstitüsü (“Instituto Nacional de Câncer”). Kanser Ağı Dergisi (“Revista Rede Câncer”). 33. baskı. https://www.inca.gov.br/sites/ufu.sti.inca.local/files//media/document//rrc-33-comportamento-sem-contraindicacoes.pdf adresinden erişilebilir. Erişim tarihi: Ekim/2019.
2 - SIEGEL, P. BARROS, N. F. What is Integrative Oncology? (“O que é a Oncologia Integrativa?”) Available at: http://www.scielo.br/pdf/cadsc/v21n3/v21n3a18.pdf adresinden erişilebilir. Erişim tarihi: Ekim/2019.
3 - American Cancer Society. Clinical Practice Guidelines on the Evidence-Based Use of Integrative Therapies During and After Breast Cancer Treatment. Available at: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.3322/caac.21397 adresinden erişilebilir. Erişim tarihi: Ekim/2019.
4 - The cancer journal. Integrative Medicine Therapies for Pain Management in Cancer Patients. Available at: https://journals.lww.com/journalppo/pages/currenttoc.aspx#-705724634 adresinden erişilebilir. Erişim tarihi: Kasım/2019.