Kanser Tedavisi Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hastalar yeni rutinlerine uyum sağlamakta zorlanabilir, ancak işlerin daha pürüzsüz yürümesini sağlamak üzere bazı değişikliklerin yapılması gereklidir.
Doktor randevuları, prosedürler ve olası yan etkiler gibi sebeplerden dolayı günlük hayat doğal olarak değişecektir. Ancak bu düzenli aktivitelerin hepten durması gerektiği anlamına gelmez. Kanser tedavisini programınıza nasıl entegre edebileceğinizi ve hayat kalitenizi nasıl arttırabileceğinizi öğrenin.
Yalnızca birkaç değişiklikle normal rutininizi koruyun
Öncelikle, doktorunuza herhangi bir fiziksel kısıtılama olup olmadığını sorun. Eğer böyle bir kısıtlama yoksa, yani hastanın klinik durumu genel olarak iyiyse, çalışmaya, kurslara gitmeye, arkadaşlar ve aileyle buluşmaya ve egzersiz yapmaya devam edilebilir. Unutulmaması gereken tek şey önceliğin tedaviye verilmesi, diğer tüm aktivitelerin tedaviye göre şekillendirilmesi gerektiğidir. İşte bazı durumlar özelinde birkaç çözüm:1
İş - Bazı insanlar kişisel sorunlarını iş ortamına getirme konusunda çekingendir. Bu anlaşılır bir şeydir, ancak yardım edebilmeleri açısından işveren ve iş arkadaşlarına durumun açıklanması iyi bir fikir olabilir. Doktor randevuları, tedavi seansları ve yan etkilerden kaynaklı durumlar nedeniyle işe gelinemeyen günler olacaktır. Bu nedenle, en azından insan kaynakları ile konuşarak çalışma saatlerinde esneklik, belki de azaltma sağlamaları ve/veya uzaktan çalışmaya izin vermeleri istenebilir.1
Kanser hastası hakları hakkında daha çok bilgi edinin.
Fiziksel egzersizler - Hastalar egzersize devam etmekle kalmamalı, aynı zamanda yapmadıkları bir aktivite varsa buna başlamalılardır. Sizi teşvik etmesi için beraber bir şey yapmak üzere bir arkadaşınızı veya aile üyenizi çağırabilirsiniz. Fiziksel egzersiz kanserle ilişkili yorgunluğu azaltır, kalp ve ciğer işlevinin yanı sıra kas gücünü ve esnekliğini arttırır ve depresyon ve anksiyete durumlarında yükü azaltabilir. Doktorunuza yapmanızı önermediği bir aktivite olup olmadığını sormayı unutmayın.2
Sosyal aktiviteler - Bazı insanlar, teşhis konulduktan sonra yalnız bırakılmak ve diğerleriyle aralarına mesafe koymak ister. Yine de, bu izolasyon ihtiyacının üstesinden gelmek için bir psikoterapiste gitmek ve çevrimiçi kanser destek gruplarına katılmak önemlidir. Size zevk veren aktiviteleri elinizden geldiği kadar devam ettirmeye ve kendinizi işe ve eğlenceye zaman ayırabilen biri olarak görmeye çalışın.1
Kanser tedavisi sırasında bazı alışkanlıkların değiştirilmesi neden gereklidir?
Eğlenceli ve fiziksel aktiviteler kanser tedavisi sırasında devam ettirmeye değerdir. Buna karşılık, yan etkileri kötüleştirebilecek ve diğer sorunlarla karşılaşma riskini arttıracak diğer faaliyetleri yeniden gözden geçirmek gereklidir.3
Alkol almak - Uzmanlar henüz güvenli bir alkol tüketimi seviyesi belirleyemediğinden, genel olarak alkolden uzak durmanız en iyisidir. Alkollü içecekler kemoterapi ve radyoterapinin, ağız kuruluğu/ağrısı, mide bulantısı ve ishal gibi yan etkilerini kötüleştirebilir.3,4
Sigara içmek - Tütünlü sigaralar yaklaşık 4.720 toksik bileşen içerir, ve bunlardan en az 70’i kanserojendir.5 Sigara içmek akciğer kanserlerinin % 90’ına, ağız, gırtlak, boğaz, yutak, mide, pankreas, karaciğer, safra, boyun ve kan gibi diğer kanser türlerinin % 30’una sebep olmaktadır.5 Ayrıca, ameliyat ihtiyacı oluşursa, prosedür öncesinde üç ila dört hafta boyunca sigara içmemek akciğer komplikasyonu riskini % 30 ila 50 arasında azaltmaktadır.6,7
Sağlıksız beslenmek - Yetersiz beslenme ve kilo kaybına yol açabilecek, hastalığın metabolik aktivitesi, tedavileri ve bu tedavilerin yan etkileri nedeniyle hastalar beslenme rejimlerinde değişikliğe gitmek durumundadır. Sağlıklı ve iyi beslenen bir vücut diğer türlüsüne göre çok daha hızlı iyileşecektir. Tedavi sırasında, pek çok meyve ve sebze içeren, protein ve lif bakımından zengin doğal gıdaya yönelin ve şekerli, yağlı ve fazla işlenmiş ürünlerden uzak durun.3
Kanser tedavisi sırasında yapabileceğiniz beslenme rejimi değişikliklerine göz atın
Neleri yapmaya devam edebileceğiniz, neleri yapmayı bırakmanız gerektiği ve tedavi ile iyileşme esnasında alabileceğiniz özel tedbirler hakkında sağlık uzmanlarınızla konuşun.
Referanslar:
1 - Cancer Institute of the State of São Paulo (“Instituto do Câncer do Estado de São Paulo”). Patient space/FAQ. Available at: http://www.icesp.org.br/espaco-do-paciente/perguntas-frequentes. Access on: October/2019.
2 - Cancer Institute of the State of São Paulo (“Instituto do Câncer do Estado de São Paulo”). Body in motion – physical exercise is an ally in the cancer patient rehabilitation (“Corpo em movimento – exercício físico é aliado na reabilitação de pacientes com câncer”). Available at: http://www.icesp.org.br/images/RevistaDez.pdf. Access on: October/2019.
3 - INCA: José Alencar Gomes da Silva National Cancer Institute (“Instituto Nacional de Câncer José Alencar Gomes da Silva”). Healthy lifestyle during and after cancer treatment/Healthy diet (“Estilo de vida saudável durante e após o tratamento do câncer/Alimentação saudável”). Available at: https://www.inca.gov.br/sites/ufu.sti.inca.local/files//media/document//estilo-de-vida-saudavel-durante-e-apos-o-tratamento-de-cancer-2017.pdf. Access on: October/2019.
4 - National Cancer institute. Nutrition in Cancer Care. Available at: https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/side-effects/appetite-loss/nutrition-pdq. Access on: October/2019.
5 - Brazilian Cancer Foundation. Smoking. Available at: https://www.cancer.org.br/sobre-o-cancer/prevencao/tabagismo/. Access on: January/2020.
6 - World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic. Available at: https://www.who.int/tobacco/mpower/mpower_report_full_2008.pdf. Access on: October/2019.
7 - Nestlé Health Science. Positive Impact Program (“Programa Impacto Positivo”). Access on: October/2019.
Konu hakkında daha fazla bilgi edinin
Kanserle Mücadele Sırasında Güçlü Vitamin ve Mineraller
Vitamin ve mineral takviyeleri ihtiyacınızla ilgili olarak doktorunuza ve/veya diyetisyeninize danışın. Beslenme takviyeleri çeşitlendirilmiş bir beslenme rejiminin yerine geçmemelidir.
Kanser Tedavisi Sırasında Vejetaryen Beslenmek Mümkün müdür?
Hastaların doktorları veya diyetisyenleriyle konuşmadan beslenmelerinde değişikliğe gitmemeleri önemlidir.
Kanser Tedavi Sürecinde Beslenmemi Nasıl İyileştiririm?
Tedaviden önce beslenme rejimini değiştirmek neden önemlidir?